Bazylia – aromatyczna roślina znana od wieków

Bazylia pospolita (Ocimum basillicum) jest jednoroczną rośliną znaną już od starożytności o unikalnym, korzenno- kwiatowym zapachu. W Azji była uprawiana wręcz od czasów prehistorycznych. Do Europy dotarła prawdopodobnie w czasach podbojów Aleksandra Wielkiego (Macedońskiego). Uznawano ją za pachnące ziele przeciwdziałające złym mocom. W Rzymie bazylię traktowano jako talizman przeciwko antycznej bestii zamieniającej swoim spojrzeniem w kamień, bazyliszkowi. Mieszkańcy Libii, jedząc bazylię, chronili się przed atakami węży i skorpionów. W Egipcie, w piramidach znaleziono wianki bazyliowe, natomiast w Indiach była poświęcona bogom.

Właściwości prozdrowotne bazylii

Bazylia jest stosowana zarówno do celów kulinarnych, zdrowotnych, jak i upiększających (w kosmetykach do pielęgnacji włosów i skóry). Poprawia trawienie, pobudza wydzielanie soku żołądkowego, przeciwdziała wzdęciom. Bazylia zawiera taniny (garbniki), sole mineralne, nienasycone kwasy tłuszczowe oraz flawonoidy – związki o znanym i skutecznym działaniu antyoksydacyjnym.

Roślina jest bogata w olejek eteryczny wykorzystywany zarówno w perfumerii, jak i aromaterapii. Olejek zawiera substancje terpenowe takie jak: ocymen, linalol, limonen, cytral, cyneol, borneol, metylochawikol. Działa antybakteryjnie, antyseptycznie, przeciwzapalnie i antydepresyjnie. Poprawia nastrój i wspomaga oddychanie w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych. Olejek odstrasza owady i zabezpiecza przed drobnoustrojami.

Domowa uprawa

Bazylię jest bardzo łatwo uprawiać w domowych warunkach. Nasiona można wysiać wiosną (w maju) do gruntu lub do donicy. Bazylia wymaga nasłonecznionego stanowiska, osłoniętego od wiatru. Nie ma szczególnych wymagań glebowych, ale najlepiej rośnie w ziemi próchniczej, przepuszczalnej i żyznej. Wymaga regularnego nawożenia naturalnym kompostem. Bazylię należy podlewać umiarkowanie, szczególnie uprawiając roślinę w doniczce. Nie należy bowiem dopuścić do przegnicia korzeni, które łatwo ulegną chorobom grzybowym lub zostaną zaatakowane przez ziemiórki lub mszyce. Wieczorami można bazylię delikatnie spryskiwać miękką wodą, ale nie należy robić tego ciągu dnia, kiedy roślina ma bezpośredni kontakt ze słońcem, ponieważ łatwo wtedy o poparzenie liści. Po zebraniu liści lub całego ziela, bazylię można spożywać bezpośrednio lub ususzyć w chłodnym i przewiewnym miejscu i dodawać do potraw przez cały rok.

Bazylia + pomidor = połączenie idealne

Połączenie bazylii i pomidorów jest podstawą śródziemnomorskiej kuchni włoskiej. Bazylię dodaje się do pizzy, sosów pomidorowych, passat, oraz pesto zielonego i czerwonego oraz dań głównych. Piękne połączenie zielonej bazylii oraz czerwonych pomidorów daje również ucztę dla oczu, a nie tylko dla podniebienia. Poniżej przedstawiamy kilka przepisów na błyskawiczne przekąski pomidorowo-bazyliowe.

Bagnetto Rosso: włoski, pikantny sos pomidorowy

Składniki:

• 1 kg pomidorów
• Łyżka przecieru pomidorowego
• 150 g cebuli
• 100 g marchwi
• 70 g selera korzeniowego
• 50 g słodkiej papryki
• Pęczek bazyli
• 1 łyżeczka pokrojonej natki pietruszki
• 2 ząbki czosnku
• 3 łyżki oliwy z oliwek
• 1 papryczka chili
• Sól i pieprz do smaku
  

Wykonanie:
Pomidory obrać, usunąć nasiona i pokroić na ćwiartki. Cebulę, marchew, paprykę i czosnek pokroić, po czym podsmażyć na niewielkiej ilości oliwy, do momentu zezłocenia składników. Gdy zmiękną, dodać pietruszkę, bazylię, chili. Po kilku minutach dodać pomidory, przecier i doprawić solą i pieprzem. Gotować na małym ogniu przez 2 godziny, od czasu do czasu mieszając.

Bruschetta z pomidorami, bazylią i oliwą

Składniki na 4 osoby:

• Bagietka średniej wielkości
• 1 ząbek czosnku
• 3 pomidory
• 2 łyżki oliwy z oliwek
• Bazylia
• Sól
  

Wykonanie:
Listki bazylii umyć i osuszyć, po czym grubo pokroić. Bagietkę pokroić na kromki o grubości 1 cm i opiec na chrupko na patelni albo w piekarniku. Obrać czosnek i lekko natrzeć nim gotowe grzanki. Pomidory obrać i pokroić w kostkę. Doprawić solą, pokrojoną bazylią i oliwą. Odstawić na kilka minut, by składniki się „przegryzły”, po czym nałożyć na grzanki.

Sałatka Caprese

Składniki na 4 osoby:

• 500 g mozzarelli
• 4 duże pomidory
• 2 łyżki oliwy z oliwek
• Pęczek bazylii
• Sól

Wykonanie:
Pomidory umyć i obrać. Mozzarellę i pomidory pokroić na plastry o tej samej grubości i oprószyć lekko solą. Listki bazylii  umyć i osuszyć. Plasterki pomidorów i bazylii przekładać na przemian na talerzu, przybierając bazylią. Całość skropić oliwą.